Aktualności
Słownik biograficzny pamięci mieszkańców Ziemi Rybnickiej represjonowanych przez hitlerowców
Książka Jerzego Klistały, w formie słownika biograficznego, zawiera na 430 stronach około 1,3 tys. biogramów mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Wodzisławia Śląskiego, Żor i Raciborza represjonowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej.
Różne były losy tych osób: nielicznych wkrótce po aresztowaniu zwolniono, innych przeniesiono do rozmaitych miejsc odosobnienia, wielu zginęło - rozstrzelanych, zmarłych z głodu i brutalnie zamordowanych w obozach koncentracyjnych.
Praca nie obejmuje wszystkich mieszkańców tych ziem. Nie było to możliwe gdyż wiele akt policyjnych, dokumentów obozowych lub sądowych zaginęło lub zostało zniszczonych w końcowym okresie wojny.
Dostępne biogramy mają zróżnicowaną zawartość: niektóre z nich są obszerne, inne zaś lakoniczne, zawierając jedynie informacje o aresztowaniu i skierowaniu do obozu koncentracyjnego. Tam, gdzie było to możliwe notki opatrzono zdjęciami.
Przy opracowaniu księgi autor ściśle współpracował z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. W publikacji jest około 550 biogramów więźniów obozu koncentracyjnego Auschwitz.
Obraz okupacji na Ziemi Rybnickiej, wyłaniający się po lekturze książki, daleki jest od jednowymiarowej, podręcznikowej wersji historii. Jest to jej wielka zaleta; jeśli autor umieszcza w niektórych miejscach swój komentarz, to jest on zazwyczaj bardzo oszczędny, pozostawiając czytelnikowi możliwość wyciągnięcia własnych wniosków.
Przede wszystkim biogramy służą jednak daniu świadectwa postawom bohaterskim, cierpieniu i męczeńskiej śmierci poszczególnych, wymienionych z imienia i nazwiska ludzi, którzy na pamięć o sobie w pełni zasłużyli.
O autorze
Jerzy Klistała, ur. w 1935 r. w Rybniku, od kilku lat opracowuje materiały o ruchu oporu w okresie okupacji hitlerowskiej. Jego ojciec, Jan Klistała, po aresztowaniu przez nazistów trafił do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie w 1943 r. został zamordowany.
Jak mówi autor: „...bohaterowie o których pamięć się upominam, mieli imiona i nazwiska, podczas gdy w obozach koncentracyjnych stawali się zaledwie numerami. Nie wystarczy zawiesić kolejną tablicę pamiątkową z napisem ‘Ku czci poległym’ – ONI MIELI IMIONA I NAZWISKA!!! Moralnym nakazem jest czczenie pamięci Tych, którzy z takim oddaniem podjęli walkę z wyjątkowo bezwzględnym okupantem, walkę o wolność rodzimej ziemi!”
Publikacja ta ukazała się dzięki finansowemu wsparciu:
- Jana Musiolika
- Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa - Oddział Rybnik
- Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem - Zarząd Główny
- Rady Ochrony Pamięci I Męczeństwa w Warszawie
- Fundacji Pamięci Ofiar Obozu Zagłady Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu
- Urzędu Miasta w Żorach
Dotychczas ukazały się następujące książki Jerzego Klistały:
- 2002 r. Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. I
- 2003 r. Działacze rybnickiego ZWZ/AK w obozach koncentracyjnych cz. II
- 2005 r. Harcerstwo w miastach i powiatach Bielska i Białej w latach 1925-45
Jerzy Klistała. Martyrologium mieszkańców Ziemi Rybnickiej, Wodzisławia Śląskiego, Żor, Raciborza w latach 1939-1945. Słownik biograficzny
Wydawca: Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem 2006
str. 430, zdjęcia, indeks osobowy, zwięzła informacja o niektórych obozach, 24 x 17,5 cm.
ISBN 83-916718-2-8
