Aktualności
64. rocznica utworzenia w Auschwitz obozu dla jeńców radzieckich
64. rocznica powstania „Russisches Kriegsgefagenen Arbeitslager”, czyli obozu pracy dla jeńców radzieckich w KL Auschwitz minęła 15 września. Hitlerowcy traktowali pojmanych i osadzonych w obozie jeńców radzieckich w wyjątkowo okrutny sposób. Spośród około 15 tysięcy osób, które tam trafili przeżyła garstka.
Obóz pracy dla jeńców Niemcy utworzyli wydzielając dziewięć bloków w obozie macierzystym. Ogrodzili je drutem kolczastym pod napięciem. Kierownicze funkcje w obozie pełnili Obersturmfuehrer SS Seidler i esesman Stiewitz.
Nieżyjący już historyk Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Jerzy Brandhuber w „Zeszytach Oświęcimskich”, napisał, że pierwszy transport kilkuset jeńców dotarł do Auschwitz w lipcu 1941 roku, kilka tygodni po agresji Niemiec na Związek Radziecki. Według relacji więźniów byli to komisarze. Ulokowano ich w bloku 11. W ciągu kilku dni wszyscy zostali wymordowani podczas pracy lub przez esesmanów.
Kolejny transport liczył około 600 jeńców. Niemcy umieścili ich w piwnicach bloku 11. 3 września 1941 roku wraz z grupą 250 chorych Polaków zginęli w czasie pierwszego masowego uśmiercania cyklonem B. Dokonywał tego zastępca komendanta obozu Hauptsturmfuehrer SS Karl Fritsch, który „testował” gaz, by móc używać go później na masową skalę przy mordowaniu Żydów.
Pierwszych jeńców umieszczono w wydzielonym obozie 7 października 1941 r. Była to grupa 2014 żołnierzy z obozu jenieckiego Lamsdorf (Łambinowice koło Opola). Jeńcy byli w stanie skrajnego wyczerpania fizycznego i psychicznego.
Historyk Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau Franciszek Piper podaje, że w październiku 1941 roku ogółem przywieziono do Auschwitz około 10 tysięcy jeńców. Oprócz jeńców z Lamsdorfu deportowano także osoby z obozu jenieckiego Neuhammer am Quais (Świętoszów nad Kwisą).
Równocześnie z przybyciem jeńców władze obozu Auschwitz przystąpiły do budowy obozu Birkenau. Jeńców radzieckich zatrudniono przy burzeniu i rozbiórce domów po wysiedlonej ludności polskiej, a także melioracji i niwelacji terenu przeznaczonego dla potrzeb Birkenau.
Jerzy Brandhuber pisał, że w najtrudniejszym okresie, zimą z 1941 na 1942 rok, jeńcy pracowali ponad siły. Ubrani byli nierzadko tylko w drelichy, bez bielizny. Mrozy sięgały wówczas -35 stopni C. Jeńcy byli głodni. Niemcy zabijali ich często bez powodu. Chorych dobijano zastrzykami fenolu. Półżywi ginęli pod kolbami karabinów. W październiku 1941 roku życie straciło 1255 jeńców, w listopadzie 3726, w grudniu 1912. Dniem największej ilości zgonów był 4 listopada 1941 roku - zginęło 352 osoby.
Obóz jeniecki szybko pustoszał. Z początkiem marca jeńców przeniesiono do Auschwitz II - Birkenau. Przy życiu pozostało jedynie 945 jeńców. W obozie nie byli już odseparowani od więźniów. Ilość jeńców stale malała. 1 kwietnia 1942 roku było ich już tylko 352, a 1 maja 1942 roku 186. Brandhuber pisał, że wprawdzie docierały kolejne transporty jeńców, ale były nieliczne - 15 i 3 jeńców. W listopadzie 1943 roku zostało deportowanych 75 jeńców. Ostatniemu z nich wytatuowano numer 10706.
17 stycznia 1945 roku na ostatnim apelu stawiło się 96 jeńców radzieckich. Ogółem do KL Auschwitz przywieziono około 15 tysięcy jeńców radzieckich.
